هوشمندی فناوری با استفاده از بازار نوآوری

دکتر محمود شمس برهان

دی ماه ۱۴۰۰، invbazaar.com@gmail.com

محققان معتقد هستند در فضای ابر رقابتی حال حاضر که تغییرات سریع تکنولوژیکی یکی از ویژگیهای اصلی آن است، یکی از نگرانیهای مهم بنگاهها این است که رقبا، تکنولوژی جدیدی وارد بازار کنند که باعث کاهش سهم بازار آنها شده و یا حتی پارادایمهای حاکم بر حوزه فعالیت را تغییر دهد. گاهی نه تنها یک شرکت بلکه یک صنعت در عرصه رقابت تکنولوژیک دچار غفلت می شوند؛ زیرا به دلیل ارتباطات سازمانی محدود، از تعدادی از تکنولوژیهای کلیدی درحال ظهور، بی اطلاع بوده اند. بنگاهها برای مواجهه مناسب با این چالش بزرگ، سعی میکنند علاوه بر مدیریت صحیح بر تکنولوژیهای خود، با ایجاد فرایند جمع آوری اطلاعات از آخرین پیشرفتهای تکنولوژی در حوزه کسب وکار خود مطلع شوند. امروزه سازمانهایی در محیط رقابتی برنده خواهند بود که از حوزه فعالیت خود درک و ارزیابی عمیق تری داشته و برای خود مزیتهای رقابتی بیشتری فراهم سازند. این فضای رقابتی شدید باعث به وجود آمدن مفاهیمی مانند هوشمندی تکنولوژی رقابتی، هوشمندی رقبا، پویش محیط، رصد تکنولوژی، رصد، هوشمندی رقابتی و پیش بینی تکنولوژی شده است و این اطلاعات کاربردی در محیط کسب وکار یک مجموعه سازمانی تأثیر دارد.  افزایش هوشمندی فناوری رقابتی است که سازمانها بر رقبای خود برتری یافته و جایگاه ویژه ای در عرصه رقابت کسب می کنند. بررسی دقیق محیط و کسب اطلاعات از رخدادهای درحال ظهور، حیات سازمان را استمرار می بخشد. دیده بانی باید برای هر نوآوری فنی یا علمی، خواه به خلق فرصت بیانجامد خواه به قصد تهدید انجام شود. آنچه که بهعنوان شناسایی تکنولوژی و نتیجه فعالیتهای رصد تکنولوژی، انجام میشود، جزء جدا نشدنی از استراتژی تکنولوژی است. در واقع فرآیند تدوین استراتژی تکنولوژی با آینده نگاری بافت کسب وکار آغاز میشود که تحلیل بافتهای درونی و بیرونی بنگاه برای شناسایی ویژگیهای کلیدی رقابت درآینده است. فعالیت شناسایی تکنولوژی، نوعاً متکی به جمع آوری اطلاعات است و میتوان دامنه آن را بهشرح زیر بیان نمود:

پویش تکنولوژی: توسعه آگاهی ما از تکنولوژی (با شروع ایده استارت آپ بازار نوآوری)

پایش تکنولوژی: توسعه درک ما از حوزه های فنی خاص (مربوط به حال یا آینده با اطلاع رسانی هفتگی آخرین اختراعات در سطح بین المللی)

خلق رویکرد نوآورانه: شناخت فرصتها برای محصولات یا فرآیندهای جدید  (با غربالگری و تشخیص اختراعات قدرتمند و شناسایی و مستندسازی نیازهای فناورانه جدید و انتشار آن در بازار نوآوری)

ترازیابی فنی: توسعه آگاهی از ظرفیتهای فنی رقبا  (با پیدا کردن حل کننده های نیاز فناورانه بعنوان شرکای کلیدی سازمان)

محققان پارامترهایی مانند مطالعات اختراعات، ساختار بهینه برای رصد تکنولوژی با هزینه کم و راندمان بالا، روند سیستماتیک و مستمر در رصد، طبقه بندی استاندارد داده های مرتبط با مباحث تکنولوژی، شبکه سازی و بسترسازی مناسب جهت اطلاع رسانی به پرسنل را در هوشمندی فناوری موثر دانسته اند که تماما در فضای بازار نوآوری در نظر گرفته شده است. ذکر مثال زیر جهت تشریح بیشتر مطالب بالا ذکر شده است:

به طورمثال فرض کنید شما شش سال پیش در ایران یک کارخانه ترازوی مکانیکی داشتید (مثال تجربه شده کارخانه ترازوی هدیه در ایران) و کسی با ارائه آمار و تحلیل، به شما خبر از گسترش سریع ترازوی دیجیتالی در جهان غرب می‏داد. اگر سیستم مونیتورینگ فناوری این کارخانه این خطر را درک می‏کردند، احتمالا شما دچار آن شوکی نمی‏شدید و خود را با شرایط جدید تغییر میدادید و اصلاح میکردید و حتی اینکه قبل از زیان ده شدن کارخانه، اقدام به تغییر خط تولید و فروش آن میگرفتید. حالا فرض کنید سیستم مونیتورینگ فناوری کارخانه هم به شما اطلاع می‏داد که سیستم ترازوی دیجیتال در حال ورود به بازار است! اما آیا هوشمندی و رصد فناوری یعنی خواندن اخبار و تحولات فناورانه؟ قطعا نه! رصد پیشرفتهای فناورانه، بخش کوچکی در مرحله جمع‏آوری اطلاعات است. در مرحله اول  با اطلاع رسانی هفتگی بازار نوآوری با حداقل هزینه در سطح بین المللی جهت بهینه کردن گستره رصد فناوری و جلوگیری از اتلاف منابع مالی، یک پایش دائمی و تدریجی و همچنین غربالگری اختراعات مهم و قدرتمند به سازمان اطلاع می دهد که تهدید و فرصتی پیش روی اوست (با مطالعه اختراعات جدید) و در مرحله دوم، اختراعات مهم و قدرتمند، با جزئیات بیشتر شامل شناسایی اختراعات مشابه، مخترعان و سازمانهای مرتبط و نحوه رشد تکنولوژی مریوطه توسط تیم پشتیبانی بازار نوآوری تحلیل می شود تا اطلاعات جامع تر با تمرکز و همگرایی بیشتر بدست آورده شود و در مرحله سوم، برای مدیران سازمان یک نیاز یا سوال فناورانه با توجه به اختراعات جدید بوجود می آید (مشابه نحوه تبدیل ترازوی مکانیکی به دیجیتالی و طراحی برد الکترونیکی و …) که بازار نوآوری آنها را مستندسازی نموده و اقدام به اشتراک گذاری با سایر متخصصان جهت حل سریع آنها می نماید. در مرحله چهارم با شناسایی بهترین متخصص و حل کننده نیاز فناورانه، اقدام به عقد قرارداد با یا بدون واسطه بازار نوآوری می شود.

با توجه مونیتورینگ فناوری و بهبود مستمر در قالب نیازهای فناورانه کوچک و بزرگ و در کل مجموعه اقدامات انجام شده، مجموعه‏ای از گزارشات با ارزش در حوزه هوشمندی فناوری تدوین می شود؛ به طورمثال سازمان نسبت به آینده یک فناوری خاص هوشمند می شود و شرکای کلیدی خود را بمنظور بقا یا جهش بازار شناسایی می کند (که در واقع حل کننده های نیاز سازمان هستند) و زمینه نوزایی سازمانی و شکل گیری استارت آپها و سازمانهای جدید را بوجود می آورد. با توجه به فقدان و یا کمبود شدید واسطه های نوآوری، بازار نوآوری بعنوان پیشران توسعه بازار بوجود آمد.

بازدیدها: ۷۴