اهمیت رصد و پایش اختراعات در توسعه نوآوری

دکتر محمود شمس برهان

دی ماه ۱۴۰۰، invbazaar.com@gmail.com

با توجه به‌ رشد سریع فناوری و اطلاعات و تغییر استراتژی و ماهیت کسب‌ وکارها به سمت کسب‌ وکارهای بر پایه اطلاعات و هماهنگ با سرعت علم و تکنولوژی و افزایش اهمیت مؤسسات و سازمانهای دانش‌بنیان در ایران و جهان، مالکیت فکری و در راس آن اختراعات بعنوان منبع اصلی نوآوری هم روزبه‌روز به اهمیت آن افزوده می‌شود. امروزه از مالکیت فکری به عنوان شالوده و اساس سازمانها یاد میشود که این موضوع در دانش‌بنیان و دانش‌محور بیشتر به چشم می‌خورد و البته در تمامی سازمانها مهم است.

در عرصه نوآوری، سازمانهای نوآور و دانش بنیان، قادر به خارج کردن شرکتهای با سابقه و ریشه دار شده اند که در ایران نیز نمونه های زیادی به چشم می خورد و از این منظر، این تهدید برای تمامی سازمانها وجود دارد. بازار نوآوری سعی بر تبدیل کردن این تهدید به فرصتهای بیشمار بر پایه اطلاع رسانی اطلاعات ارزشمند اختراعات است.

توسعه فناوری­های نوین بر پایه نوآوری و خلاقیت یک استراتژی برای رقابت در بازار است زیرا تمامی محصولات و خدمات دستخوش تغییرات زیادی شده و همگام با نیاز مردم (و ایجاد نیازهای جدید) و تکنولوژی حرکت می‌کند. کشورهایی مانند ژاپن، آلمان و کره جنوبی از این استراتژی برای رقابت با کشورهایی مانند آمریکا و چین استفاده می­کنند. آگاهی به روز و مستمر مدیران و افراد از مالکیت فکری می‌تواند در پیشرفت و توسعه و موفقیت کسب‌ وکار نقش به سزایی داشته باشد.

با توجـه بـه اهمیـت اختراعات در مباحث مالکیت فکری، رصد و پایش میزان اختراعات و بررسی روند تغییرات در آنها می‌تواند اطلاعات مناسـبی بـرای ارزیـابی روند رشد و تولید علم در کشور باشد. اختراعات بعنوان یکی از ارکان رشد و پیشرفت علمی در هر کشور شناخته میشود. اختراع، نوآوری و تولید در گستره حوزه‌های مختلف علمی می‌تواند در پویـایی اقتصـادی کشـورها حـائز اهمیـت باشـد. با توجه به پیشرفت‌های روزافزون علم و تکنولوژی در حوزه های مختلف فناوری، با بررسـی و تحلیـل ایـن دسـته از اطلاعـات مـی‌تـوان برنامه‌ریزی مناسبی نیز برای آینده علمی و صنعتی شرکتهای تولیدی و خدماتی و در کل کشور به ارمغان آورد.

رصد فناوری و تحلیل اختراع با استفاده از بانک­های اطلاعاتی اختراعات ثبت شده، فراهم می­شود. این اطلاعات در سطوح مختلف برای بنگاههای اقتصادی و محققان کاربرد دارد. لذا استفاده از نتایج تحلیل اختراع برای شرکتهای صنعتی-خدماتی و محققان مفید خواهد بود. رصد فناوری و تحلیل اختراع، اطلاعات ارزشمندی را در اختیار قرار می‌دهند که در ذیل به تعدادی از آنها اشاره شده است:

• اجتناب از دوباره کاری (کاهش هزینه­ های تحقیق و توسعه)،
• انجام پژوهش از یک سطح دانش بالاتر،
• توجه به جنبه­ های محافظت از اختراع،
• شناسایی محصولات جدید و فناوری­های نوظهور عرضه شده در یک حوزه فناوری خاص
• شناسایی کشورها، کمپانیها، دانشمندان و موسسات تحقیقاتی پیشرو در یک فناوری خاص
• آگاهی از پیشرفتهای فنی و تجاری فناوری در سطح بین المللی و تعیین زمینه­ های مطمئن برای سرمایه­ گذاری،
• شناسایی و بررسی آمار اختراعات قدرتمند جهت تعیین استراتژی آغاز یا جایگزینی کسب و کار یا جهت تحقیقاتی در محصول/ فناوری مورد نظر
• بررسی پژوهش­ های گذشته و استفاده از راه حل های جدید موجود در اختراعات داخلی و خارجی برای حل مشکلات فنی موجود
• ترسیم چرخه عمر فناوری
• بررسی شتاب ثبت اختراعات در یک فناوری خاص
• تعیین زمینه های فنی دارای پتانسیل بازار در یک حوزه فناوری خاص
• یافتن کانالهای ارتباطی با شرکتهای برتر در یک حوزه فناوری خاص

پلتفرم بازار نوآوری از طریق اطلاع رسانی هفتگی آخرین اختراعات و نوآوریهای در فناوریهای مختلف سعی در ایجاد بینش بازار و کسب هوشمندی بازار نموده است.

بازدیدها: ۱۳