دکتر محمود شمس برهان
دی ماه ۱۴۰۰، invbazaar.com@gmail.com
مفهوم طبقهبندی و اشکال مختلف این کار، از قرن چهارم میلادی، زمانیکه ارسطو از یک سیستم ابتدایی برای طبقهبندی موجودات استفاده نمود، مورد استفاده بشر بوده است. یکی از مهمترین مواردی که در مطالعه اسناد پتنت باید به آن توجه داشت، کدهای طبقهبندی پتنت است. این کدها، نشان میدهند که ایده پتنت شده، به کدام حوزه از فناوریها مرتبط است.
همانطور که می دانیم یکی از اصلی ترین شروط ثبت اختراع، جدید بودن ادعای مورد نظر است. جستجو در بین میلیون ها اختراع می تواند چالش های فراوانی را به همراه داشته باشد. بنابراین عمدهترین دلیل طبقهبندی و کدگذاری پتنتها را، تسهیل در جستجوی آنها رهگیری دقیق روندهای فناورانه دانست. به همین منظور سازمان جهانی مالکیت فکری WIPO، نظام طبقه بندی بین المللی اختراعات بر اساس گروه فن آوری International Patent Classification (IPC) را تشکیل داده است که اطلاعات مربوط به ابداعات و اختراعات را به ساختارهایی قابل مدیریت تبدیل نموده است. لذا یکی از مهمترین مواردی که در مطالعه اسناد پتنت باید به آن توجه داشت، کدهای طبقهبندی پتنت است. این کدها، نشان میدهند که ایده پتنت شده، به کدام حوزه از فناوریها مرتبط است.
این طبقه بندی دارای حدود ۷۰ هزار زیر مجموعه می باشند و در ۸ بخش اصلی زیر طبقه بندی می شوند:
بخش |
زیر بخش |
زیر کلاس |
ترجمه |
متن اصلی |
A |
|
|
نیازهای بشری |
HUMAN NECESSITIES |
B |
|
|
انجام عملیات؛ حمل و نقل |
PERFORMING OPERATIONS; TRANSPORTING |
C |
|
|
علم شیمی؛ متالورژی |
CHEMISTRY; METALLURGY |
D |
|
|
منسوجات، کاغذ |
TEXTILES; PAPER |
E |
|
|
ساخت و سازهای ثابت (غیرمتحرک) |
FIXED CONSTRUCTIONS |
F |
|
|
مهندسی مکانیک، روشنایی، گرمایش، تسلیحات، مواد منفجره |
MECHANICAL ENGINEERING; LIGHTING; HEATING; WEAPONS; BLASTING |
G |
|
|
فیزیک |
PHYSICS |
H |
|
|
الکتریسیته |
ELECTRICITY |
همچنانکه در جدول بالا مشاهده می شود هر بخش خود به چندین زیر بخش تقسیم بندی می شود که در مجموع این ۸ بخش به ۱۲۹ کلاس تقسیم می شود و در مرحله بعدی هر کلاس به چندین زیرکلاس تقسیم بندی می شود که در مجموع این ۱۲۹ کلاس به ۶۴۰ زیرکلاس تقسیم می شود که کاربران پلتفرم بازار نوآوری می توانند از میان بخشها، زیربخشها و زیرکلاسها حوزه فناوری خود را مشخص نمایند. جهت پیدا کردن راحت تر حوزه فناوری (کد IPC) خود می توانید با وارد کردن کلید واژه انگلیسی از یکی از آدرسهای زیر استفاده فرمایید:
https://worldwide.espacenet.com/patent/cpc-browser
در صورتیکه یک بنگاه اقتصادی در چندین حوزه فناوری طبقه بندی شده مشغول به فعالیت باشد، میتواند چندین زیربخش یا زیرکلاس را انتخاب نماید. مزیت اصلی پلتفرم بازار نوآوری، نظم بخشی به فرایند رصد فناوری و اطلاع رسانی اختراعات و همچنین امکان درخواست برای بررسی بیشتر یک محصول یا خدمت توسط همکاران پشتیبان سایت است. پلتفرمهای مشابه بین المللی بر اساس کلیدواژه کار میکنند که تداخل موضوعی زیادی در حجم وسیع داده ها ایجاد می کند و اطلاع رسانی بر اساس تخصص مزیتهای زیادی دارد که با جزئیات کامل در سازمان مالکیت فکری جهانی (WIPO) توضیح داده شده است.
جهت مطالعه تمامی بخشها، زیر بخشها و زیرکلاسها به جداول مربوط به هر بخش که در پیوستها آماده شده است، مراجعه شود.
هر هفته در سازمان مالکیت فکری جهانی ۳۵۰۰ تا ۶۰۰۰ اختراع در ۸ بخش اصلی ذکر شده به ثبت میرسد که طیف گسترده ای از علوم را در بر میگیرد. در شکلهای زیر آمار هفتگی انتشار اختراعات در فاصله زمانی هفته اول تا هفته بیست و پنجم (هر سال تقریبا برابر ۵۲ هفته است) سال ۲۰۱۸ در دو حالت الف- تمامی اختراعات منتشر شده در همه بخشها و ب- اختراعات منتشر شده بتنهایی در بخش “F: مهندسی مکانیک، روشنایی، گرمایش، تسلیحات، مواد منفجره” جهت مقایسه عددی آورده شده است.
همچنانکه در آمار شکل قبلی ملاحضه می شود، تعداد اظهارنامه های ثبت شده در سازمان مالکیت فکری بسیار زیاد است و حتی مطالعه هر بخش بطور کامل در یک هفته (مثلا بخش F: مهندسی مکانیک، روشنایی، گرمایش، تسلیحات، مواد منفجره با تعداد اختراعات در محدوده ۲۹۳ تا ۵۶۸) عملا مقدور نمی باشد و از حوصله کاربر خارج است؛ لذا نیاز به طبقه بندی بخشها با تعداد داده های کمتر می باشد که بعنوان نمونه در شکل زیر آمار هفته سیزدهم سال ۲۰۱۸ در بعضی از زیربخش های مختلف مهندسی مکانیک آورده شده است.
همچنانکه مشاهده می شود، آمار اختراعات در زیربخشهای مهندسی مکانیک در بعضی از زیربخشها (مثلا F16: ENGINEERING ELEMENTS OR UNITS; GENERAL MEASURES FOR PRODUCING AND MAINTAINING EFFECTIVE FUNCTIONING OF MACHINES OR INSTALLATIONS; THERMAL INSULATION IN GENERAL با تعداد ۱۱۲ اظهارنامه اختراع) خیلی زیاد و در بعضی از زیربخشها (مثلا F22: STEAM GENERATION ) صفر می باشد. این آمار نشان دهنده اهمیت بعضی از زیربخشها نسبت به سایر زیربخشها و همچنین توجه
بنگاههای اقتصادی در سطح دنیا به یک زیربخش خاص می باشد که در بحث رصد فناوری اختراعات مورد استفاده قرار می گیرد.
جهت سهولت بررسی اختراعات توسط کاربران، در مرحله بعدی اقدام به طبقه بندی زیربخشها به زیرکلاسها مطابق استاندارد سازمان مالکیت جهانی شد که بعنوان نمونه در شکل زیر آمار هفته سیزدهم سال ۲۰۱۸ در زیرکلاسهای مختلف مربوط به زیربخش F16 در حوزه (بخش) مهندسی مکانیک آورده شده است .
همچنانکه در شکل بالا ملاحضه می شود، جهت مطالعه هفتگی اختراعات به آمار قابل قبول جهت مطالعه در یک حوزه فناوری خاص می رسیم. لازم بذکر است یک محقق یا بنگاه اقتصادی با توجه به تصویر بالا عملا نمی تواند در همه حوزه های فناوری مذکور فعالیت نماید و عملا ارسال همه اختراعات در زیر بخش F16 منجر به حجم اطلاعات زیاد در کنار عدم حوصله کافی جهت مطالعه خواهد بود بعنوان مثال مطالعه ۲۲ اختراع در حوزه انواع چرخدنده های صنعتی (F16H) (بعنوان محصول تولیدی یک بنگاه) امکانپذیر است ولی افزایش حجم اختراعات ارسالی به ۱۱۲ عدد (در زیر بخش F16) منجر به افزایش داده های اضافی و غیر قابل استفاده به کاربر خواهد شد.
در پیوستهای زیر، توضیحات مربوط به هر بخش که در بازار نوآوری برای تعیین تخصص (های) کاربران مورد استفاده قرار می گیرد، درج شده است و کاربران می توانند با مراجعه به آنها، با جزئیات بیشتر تخصص (های) مربوطه خود را مشخص نمایند.
بخش A، زیربخشها و زیرکلاسهای مربوط به نیازهای انسانی (HUMAN NECESSITIES) را توضیح داده است.
بخش C، زیربخشها و زیرکلاسهای مربوط به علم شیمی؛ متالورژی (CHEMISTRY; METALLURGY) را توضیح داده است.
بخش D، زیربخشها و زیرکلاسهای مربوط به منسوجات، کاغذ (TEXTILES; PAPER) را توضیح داده است.
بخش G، زیربخشها و زیرکلاسهای مربوط به فیزیک (PHYSICS) را توضیح داده است.
بخش H، زیربخشها و زیرکلاسهای مربوط به الکتریسیته (ELECTRICITY) را توضیح داده است.
Views: 476
امکان ثبت نظر جدید بسته شده است.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.