روشهای ایده سازی در کارآفرینی و چالشهای آن در صنایع

دکتر محمود شمس برهان

دی ماه ۱۴۰۰، invbazaar.com@gmail.com

مقدمه

در کارآفرینی، ایده پردازی یکی از عوامل اصلی موفقیت آن است. ایده ای که مطرح می شود باید بتواند یک مشکل را حل کند؛ و در کنار منحصر به فرد بودن، اجرای ایده نیز باید آسان باشد.

Idea generation methods in entrepreneurship and its challenges in industries

ایده پردازی برای توسعه محصول

ایده پردازی اولین گام برای توسعه هر محصولی است. این امر مستلزم آن است که به دنبال گزینه های محصول عملی باشید که می توانند اجرا شوند. این استراتژی برای سازمان ها برای حل مشکلاتشان گام بسیار مهمی است.

برای این کار باید تحقیقات بازار و تحلیل SWOT انجام دهید. شما باید به دنبال ایده ای باشید که منحصر به فرد از رقبای شما باشد و بتواند سود آوری برای سازمان داشته باشد.

به عنوان مثال، دستگیره های درب ضدعفونی شونده می تواند محصولی باشد که شما ایده پردازی آنرا انجام می دهید. این منحصر به فرد است و به دلیل تغییر فعلی به سمت یک سبک زندگی سالم، تقاضای زیادی خواهد داشت.

فرآیند تولید ایده ممکن است برای سازمان ها و افراد مختلف متفاوت باشد. اما سه مرحله اصلی در این فرآیند وجود دارد که با شناسایی سوال یا مشکلی که باید حل کنیم شروع می شود. پس از آن باید ایده ها و راه حل های احتمالی را ارائه دهیم. در نهایت در مرحله سوم مناسب ترین ایده را انتخاب و اجرا می کنیم. به عنوان مثال، فرض کنید در حال افتتاح یک رستوران هستید. بنابراین ابتدا باید مشخص کنید به چه سوالی باید پاسخ دهید. بیایید فرض کنیم که می خواهید برای نام رستوران تصمیم بگیرید. اکنون از تکنیک های مختلف (طوفان فکری، تصویر برداری ذهنی و غیره) برای ارائه ایده هایی برای نام ها استفاده خواهید کرد. در مرحله آخر، از بین نام های مختلفی که در مرحله دوم به دست آورده اید، مناسب ترین نام را انتخاب می کنید.

چالش ۱: آیا تمامی سازمانها امکانات ایده پردازی را دارند؟ امکانات به مجموعه عوامل نیروی انسانی، سرمایه، فضای کار، زمان اختصاصی فعالیت و … گفته می شود. پاسخ به این سوال برای هر واحد صنعتی متفاوت است.

تکنیک های تولید ایده

اکنون تکنیک های مختلف ایده پردازی با جزئیات بررسی می شود.

تصویر برداری ذهنی

این یک تکنیک برای ارائه اطلاعات است. در اینجا ما پیوندهای بین عناصر مختلف یا قطعات اطلاعات را نشان می دهیم. پیوندها یا اتصالات معمولاً با کمک خطوط و فلش ها نشان داده می شوند. این یک روش بصری برای ارائه اطلاعات است.

به عنوان مثال، فرض کنید برای برنامه جدید خود یک نام می خواهید. شما با نوشتن موضوع اصلی در مرکز یک مقاله، که در اینجا نام برنامه جدید شما است، شروع خواهید کرد. از نقطه مرکزی، فلش هایی خواهید داشت که نشان می دهند. این فلش ها به موارد اصلی اشاره می کنند که باید هنگام فکر کردن به دستورالعمل هایی مانند، تجسم، بهره وری و غیره توجه داشته باشید.

اکنون از هر جنبه کلیدی، فلش های بیشتری وجود خواهد داشت که به آنها اشاره می کند. این فلش ها جنبه کلیدی را با جزئیات توصیف می کنند. این «راهنماها» در مورد نام قادر به بیان آنچه برنامه انجام می دهد، می باشند و یک الگو برای نامگذاری برنامه خواهد بود.

چالش ۲: آیا تمامی اتصالات و فلشها به درستی ترسیم می شوند و مسئله از تمامی زوایای پیدا و پنهان بررسی می شود؟

تفکر معکوس

همانطور که از نام خود کاملاً مشخص است، این تکنیک از ما می خواهد که برعکس فکر کنیم. به جای اینکه روی مشکلی که پیش روی خود داریم کار کنیم، دقیقاً برعکس آن کار می کنیم.

به عنوان مثال، فرض کنیم می‌خواهید بدانید چگونه فالوورهای خود را در پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی افزایش دهید. با توجه به این تکنیک، شما در عوض به این فکر خواهید کرد که چگونه فالوورهای خود را در پلتفرم رسانه های اجتماعی افزایش ندهیم.

برای این سوال، پاسخ هایی مانند عدم ارسال منظم یا ارسال محتوای بی کیفیت و غیره دریافت خواهید کرد. اکنون فقط باید پاسخ های خود را معکوس کنید.

بنابراین، برای افزایش فالوور در یک پلتفرم رسانه های اجتماعی، باید به طور منظم محتوای با کیفیت بالا ارسال کنید. این تکنیک تولید ایده بر روی این مفهوم کار می کند که ارائه پیشنهادات منفی آسان تر است.

چالش ۳: آیا این روش چند بعدی است؟ بعبارت دیگر جواب چندین مسئله را می توان با آن پیدا کرد؟

طوفان فکری

این تکنیک کمی است به این معنی که شما با تعداد زیادی ایده روبرو می شوید. در اینجا گروهی راه حل احتمالی متفاوتی برای مشکل ارائه می کنند.

به عنوان مثال، اگر شما به همراه تعدادی از همکارانتان در حال تلاش برای ارائه یک شعار برای محصول خود هستید. و هر یک از شما ایده های خود را ارائه می دهد، پس به آن طوفان فکری می گویند.

چالش ۴: آیا صنایع کوچک و حتی متوسط با تعداد محدود نیروی کار، امکانات استفاده از طوفان فکری را دارند؟

اسکمپر

کلمه SCAMPER مخفف عبارات زیر است.

S -جایگزین کردن

C– ترکیب کردن

A – تطبیق دادن

M – اصلاح کردن

P – بکارگیری کاربردهای دیگر

E – از بین بردن

R – معکوس کردن

هر قسمت از مخفف به ما کمک می کند فکر کنیم و سؤال بپرسیم، که منجر به تولید ایده می شود.

به عنوان مثال، اگر شما یک شرکت تولید کننده لباس هستید، می‌توانید مواد فعلی خود را با گزینه‌ای پایدار و سازگار با محیط زیست «جایگزین» کنید. همچنین می‌توانید با بازیافت مواد زائد، آن را برای استفاده‌های دیگری قرار دهید.

چالش ۵: آیا با این روش همیشه به جواب میرسیم؟

سینکتیک

در این تکنیک، یک چیز را جدا می کنیم و سپس آن را دوباره کنار هم قرار می دهیم. این به ما کمک می کند تا درک بهتری از نحوه کار کردن محصولات و فرایندها داشته باشیم.

چالش ۶: آیا مونتاژ و دمونتاژ کردن یک محصول در حال حاضر در صنایع انجام نمیشود و چرا منشا ایده های جدید بصورت کارآمد نمیشود؟

نقش آفرینی

در این تکنیک، شرکت کنندگان نقش هایی را برای ایفای آن بر عهده می گیرند. این نقش ها با نقش هایی که معمولا بازی می کنند متفاوت است. این یک عنصر سرگرم کننده را اضافه می کند و به ایده های نوآورانه کمک می کند.

به عنوان مثال، می توانید نقش مشتریان را بر عهده بگیرید و انتظارات خود و آنچه از محصولات می خواهید را مورد بحث قرار دهید. این می تواند شما را به ایده های خوب هدایت کند.

چالش ۷: آیا با مشکلات و چالشهای فعلی و موجود در صنعت، واقعا مدیران فضا و فرصت کافی برای این امور را دارند؟

داستان بازی

این تکنیک به فرآیند ساخت سناریو نویسی برای تولید ایده اشاره دارد. سناریو نویس ها از تصاویر، خیال پردازی ها و اطلاعات متفاوتی برای ارائه بهتر ایده‌ها استفاده می‌کنند.

به عنوان مثال، فرض کنید در حال کار بر روی یک ایده برای یک تبلیغ هستید. شما می توانید صحنه های مختلف را در قالب یک سناریو به تصویر بکشید. این به شما در تجسم بهتر کمک می کند و می توانید بر اساس آن تغییراتی ایجاد کنید.

طوفان نوشتاری

در این تکنیک، گروهی از افراد ایده های خود را روی یک کاغذ می نویسند. پس از اتمام زمان تعیین شده برای نوشتن مقاله در اختیار افراد مختلف قرار می گیرد.

حالا این شخص ایده ها را روی کاغذی که به دست آورده می خواند و ایده های خود را روی کاغذ اضافه می کند. این تا زمانی ادامه می یابد که همه ایده های خود را در همه کاغذها قرار دهند. و پس از این، بحث در مورد هر ایده وجود خواهد داشت.

چالش ۸: آیا پرسنل و افراد کافی و علاقمند و با مهارت بالا برای این تکنیک در اکثر صنایع یافت می شود؟

ارتباطات اجباری

این تکنیک به ارائه ایده های منحصر به فرد کمک می کند. در این روش دو چیز نامرتبط انتخاب می شود و تصور می کنید که آنها را کنار هم قرار دهید تا ببینید چه چیز جدیدی می توانید ایجاد کنید.

مثلا یک ماشین حساب و یک مداد را در نظر بگیرید، اینها ربطی به هم ندارند. حالا سعی کنید آنها را کنار هم قرار دهید. ممکن است ایده های جالبی مانند یک ماشین حساب با صفحه لمسی و یک مداد برای نوشتن روی آن و خیلی چیزهای دیگر به دست آورید.

چالش ۹: نحوه انتخاب محصولات نامرتبط چطور و با چه هدفی صورت می گیرد؟

همکاری

این تکنیک خود توضیحی است. در اینجا شما با دیگران برای ارائه ایده همکاری می کنید. اگر با گروه متنوعی از افراد همکاری کنید، ایده های شما منحصر به فردتر خواهد بود.

این فرایند به این دلیل اتفاق می افتد که هر فردی دیدگاه متفاوتی را ارائه می دهد. به عنوان مثال، اگر می خواهید فروش یک محصول خاص را افزایش دهید، ممکن است بخواهید با کارشناسان صنعت، متخصصان یا افرادی که در حوزه هایی غیر از فروش کار می کنند، همکاری کنید.

چالش ۱۰: هر چقدر تعداد افراد کمتر باشد، راندمان این روش پایین تر است و ازدیاد اعضا، چالشهای بعدی را بدنبال دارد.

The 5 W’s

چه کسی، چه چیزی، کجا، چه زمانی و چرا، پنج W هستند. پاسخ دادن به این پنج W به ما کمک می کند تا به یک دیدگاه بسیار جامع از موضوع مورد بحث دست یابیم. و این یک راه کارآمد برای ارائه راه حل ها و ایده ها است.

به عنوان مثال، فرض کنید می خواهید یک محصول یا یک سرویس جدید ایجاد کنید. شما می توانید این کار را با پرسیدن سوالاتی مانند اینکه چه کسی از محصول استفاده می کند، چرا مردم آن را می خرند، چه کاری انجام می دهد و غیره انجام دهید.

چالش ۱۱: پاسخ به تمامی سوالات سلیقه ای است و از یک شخص به شخص دیگر با توجه به جمع بودن طرز نگاه، متفاوت است.

استماع

هنگامی که شما در تلاش برای تولید ایده هستید، افراد منبع بسیار خوبی هستند. حتی کسانی که کارمندان و مشتریان شما نیستند نیز می توانند بسیار کارآمد باشند.

بنابراین، همیشه باید از دایره نزدیک خود فراتر بروید و روی گوش دادن سرمایه گذاری کنید. معاشرت با افراد در حلقه اجتماعی نزدیک شما و حتی افراد فراتر از آن می تواند بسیار موثر باشد.

چالش ۱۲: آیا این تکنیک بطور مستمر در حال اجرا نیست؟ آیا کارایی لازم را دارد؟

نبوغ تصادفی

این تکنیک ایده پردازی معتقد است که نوشتن می تواند به شما کمک کند تا ایده های خوبی داشته باشید. اعتقاد بر این است که در اینجا نوشتن محرکی برای ایده است. این تکنیک از شما می خواهد که آزادانه و بدون هیچ ویرایشی بنویسید.

بنابراین، با هر مشکلی که با آن روبرو هستید، فقط شروع به نوشتن پاسخ کنید بدون اینکه نگران جنبه درست یا غلط آن باشید.

چالش ۱۳: فرایند تصادفی است و منسجم و بصورت هدف دار دنبال نمی شود.

تجسم

در این تکنیک به صورت بصری به مشکل نزدیک می شویم. این به این دلیل است که تجسم درک همه چیز را آسان می کند؛ و در نتیجه می توانیم به راحتی ایده ها و راه حل ها را ارائه کنیم. به عنوان مثال، فرض کنید می خواهید یک خط تولید جدید را برای واحد تولیدی خود راه اندازی کنید.

می توانید از تنظیمات فعلی عکس بگیرید و روی آن کار کنید. با نگاه کردن به تصاویر، ایده بهتری به شما می دهد. شما می توانید تغییراتی در تنظیمات ایجاد کنید تا بهره وری را افزایش داده و در زمان صرفه جویی کنید.

چالش ۱۴: این تکنیک وابسته به تجربه و مهارت ایده پرداز دارد.

حذف فرضیات

مفروضات زیادی در مورد چگونگی کارکرد محصولات وجود دارد. این تکنیک از ما می‌خواهد که همه مفروضات را فهرست کنیم و سپس شروع به حذف مرحله ای آنها کنیم.

این مفروضات به عنوان محرکی برای ما عمل می کنند تا به ایده های جدید برسیم. به عنوان مثال، فرض کنید می خواهید یک مدرسه جدید با ویژگی های نوآورانه باز کنید. ابتدا تمام فرضیاتی را که در مورد یک مدرسه دارید فهرست کنید؛

فرضیات احتمالی:

• باید کلاس های فیزیکی وجود داشته باشد
• یک برنامه درسی ثابت از قبل تصمیم گرفته شده است
• تاکید بیشتر بر دانش نظری

اکنون هر یک از فرضیات را یکبار حذف کنید. بیایید نیاز به کلاس درس فیزیکی را حذف کنیم. می‌توانید مدرسه‌ای باز کنید که کلاس‌های آنلاین یا کلاس‌هایی در فضای باز دارد. به این ترتیب حذف یک فرضیه به شما کمک می کند تا ایده های جدید را کشف کنید.

چالش ۱۵: نوشتن مفروضات خود بصورت یک چالش مطرح است.

ابزارهای تولید ایده

فناوری کار ما را آسان‌تر کرده است و به همین منوال ادامه می‌دهد. ما می توانیم از ابزارها و فناوری ها برای تولید ایده نیز استفاده کنیم. امروزه وبسایتهایی بشرح زیر در دسترس ما هستند.

(pinterest.com) – (mindmeister.com) – (freeplane.org) – (stormboard.com) – (mindomo.com)

استفاده از این وبسایتها را برای ایده پردازی کارآمد و موثر به شدت توصیه می شود.

چالش ۱۶: آیا میتوان بصورت طبقه بندی شده در این وبسایتها به ایده در مورد یک محصول خاص دسترسی پیدا کرد؟ و آیا امکان مطالعه مداوم آنها وجود دارد؟

منابع تولید ایده

منابع تولید ایده افراد و مکان هایی هستند که ایده های خود را از آنجا دریافت می کنید. چندین منبع داخلی و خارجی به تولید ایده کمک می کنند. کارکنان و بخش تحقیق و توسعه شرکت منابع داخلی عالی هستند. در حالی که منابع خارجی نیز بسیار مفید هستند. اینها مشتریان، تامین کنندگان، رقبا، کانال های توزیع، دولت، موسسات آموزشی و گروه های متمرکز هستند.

چالش ۱۷: با وجود شناخت این منابع، از آنها بدرستی استفاده نمی شود.

نمونه هایی از تولید ایده

ایده ها در اطراف ما وجود دارند. ما می بینیم که بسیاری از شرکت های بزرگ و موفق عملکرد خوبی دارند. همه آنها با یک ایده شروع کردند. برای مثال، Airbnb زمانی شروع شد که دو طراح فضای خالی داشتند و میزبان مسافران بودند.

با اوبر، دو کارآفرین در تلاش بودند تا دریابند چگونه هزینه‌های حمل و نقل را کاهش دهند.

فعالیت های تولید ایده

فعالیت های زیادی وجود دارد که به تحریک ایده پردازی کمک می کند. این فعالیت های مختلف بر دو نوع فعالیت های داخلی و خارجی هستند. ما می توانیم جلسات و کارگاه های آموزشی را به موقع برگزار کنیم. این فعالیت ها دانش ما را گسترش می دهند و با این درک بیشتر می توانیم بهتر فکر کنیم. شرکت در رویدادها، برگزاری دوره ها و برگزاری مسابقات از فعالیت های بیرونی است.

فعالیت های بیرونی مفید هستند زیرا ما را در معرض افراد مختلف و ایده های مختلف قرار می دهند.

چالش ۱۸: آیا زمان کافی برای این کارگاهها وجود دارد و آیا این کارگاهها در اولویت کاری هستند؟

کارگاه های تولید ایده

کارگاه‌ها شامل بحث‌ها و فعالیت‌های مربوط به هر موضوعی مانند سخنرانی عمومی، نقاشی با آبرنگ و غیره است. بنابراین، وقتی در مورد کارگاه‌های ایده‌آفرینی صحبت می‌کنیم، آن‌ها فعالیت‌هایی دارند که به تحریک ایده ما برای تولید توانایی‌ها کمک می‌کند.

این کارگاه ها به بهبود مهارت های شما برای ارائه ایده های خوب کمک می کند.

نتیجه گیری

ایده ها بلوک های سازنده همه نوآوری ها هستند. آنها همان چیزی هستند که ما روی آن کار می کنیم، بنابراین اولین گام برای شروع با هر چیز جدید، یافتن آن ایده است. ما باید از ابزارها و تکنیک های مختلف در دسترس خود برای ارائه ایده های با کیفیت استفاده کنیم.

در بازار نوآوری با اطلاع رسانی هفتگی آخرین اختراعات در سطح بین الملل به چالشهای ذکر شده در بالا بدرستی پاسخ داده می شود بدین صورت که جواب چالشها بشرح زیر پاسخ داده می شود:

چالش ۱- بااطلاع رسانی اختراعات بصورت هفتگی، با حداقل هزینه، بیشترین امکانات برای تمامی سازمانها بوجود آمده است.

چالش ۲- درا ختراعات مختلف، از خرد جمعی و در سطح بین الملل تمامی زوایای پیدا و پنهان یک مسئله بررسی می شود.

چالش ۳- تمامی اختراعات بصورت چند بعدی هستند و جواب یک مسئله از چند بعد پردازش می شود.

چالش ۴- اطلاع رسانی اختراعات، از طریق اتوماسیون، مشکل پرسنل مورد نیاز را حل کرده است.

چالش ۵- تقریبا اکثریت اختراعات تکنیک اسکمپر را در خود نهفته دارند و ما با سطح دسترسی بالایی نتایج را رصد می کنیم.

چالش ۶- تکنیک سینکتیک در بعضی از اختراعات استفاده میشود و ما صرفنظر از نحوه دسترسی به جواب، از نتایج موجود استفاده میکنیم.

چالش ۷- از مشکلات اصلی مدیران کمبود زمان است و در بازار نوآوری تمامی تکنیکهای ایده پردازی بصورت نتایج مدون در قالب ایمیلهای هفتگی در اختیار مدیران قرار داده می شود که بصورت مستمر زمان مطالعه کم در حدود ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت را با توجه به تعداد رشته ها و تخصصها می طلبد.

چالش ۸- مشابه چالش ۲، از تفکر جمعی در سطح بین المللی برای رسیدن به پاسخها استفاده می شود.

چالش ۹- در سطح بین المللی تکنیک ارتباط بین موضوعات نا مرتبط بمنظور ایده پردازی با اهداف مدون و مطالعات منظم انجام می شود و کارایی بالاتری دارد.

چالش ۱۰- در بازار نوآوری ما از نتایج تحقیقات صنایع و پرسنل کمپانیهای بزرگ بین المللی و هزینه صرف شده توسط آنها استفاده می کنیم

چالش ۱۱- در بازار نوآوری سلیقه های افراد مختلف در سطح بین المللی در نظر گرفته می شود که منجر به نگاه چند بعدی به یک مسئله می شود.

چالش ۱۲- تکنیک استماع بطور نهفته در اختراعات وجود دارد.

چالش ۱۳- ایده ها و نبوغ تصادفی در بازار نوآوری و اطلاع رسانی هفتگی اختراعات رصد و پایش می شود و فقط به چند ایده داخل بنگاه و یا سطح کشوری بسنده نمی شود.

چالش ۱۴- در اطلاع رسانی اختراعات، ما از نتایج ایده پردازی افراد متخصص و نوآور در سطح بین المللی استفاده می کنیم.

چالش ۱۵- کمپانیهای بزرگ بین المللی نگاه جامع تری به مسائل در مقایسه با صنایع کوچک و متوسط و بزرگ کشوری دارند.

چالش ۱۶- با توجه به یکتا بودن پایگاه داده اختراعات، عملا تمامی موضوعات وبسایتهای مختلف در حوزه نوآوری ها را پوشش می دهند.

چالش ۱۷- اطلاع رسانی اختراعات می تواند بعنوان یک کاتالیزور با بازدهی بالاتر از تمامی تکنیکهای ایده پردازی عمل کند زیرا تمامی تکنیکها منجر به انتشار اختراعات شده است و نتایج آن بعد از غربالگری ایده ها در دسترس ما قرار خواهد گرفت.

چالش ۱۸- از مشکلات اصلی مدیران کمبود زمان است و در بازار نوآوری تمامی تکنیکهای ایده پردازی بصورت نتایج مدون در قالب ایمیلهای هفتگی در اختیار مدیران قرار داده می شود که بصورت مستمر زمان مطالعه کم در حدود ۱۵ دقیقه تا ۳ ساعت را با توجه به تعداد رشته ها و تخصصها می طلبد.

Visits: 216